Instytut Pamięci Narodowej Biuro Poszukiwań i Identyfikacji W Warszawie zainaugurowano VII edycję Projektu "Łączka" i inne miejsca poszukiwań - Aktualności -

W środę 25.10.2023 r. w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL odbyło się spotkanie z młodzieżą, podczas którego zainaugurowano VII mazowiecką edycję Projektu „Łączka" i inne miejsca poszukiwań. W tym roku przystąpiło do niego rekordowo 20 zespołów z 16 szkół z Mazowsza.

Dyrektor Muzeum, dr hab. Filip Musiał w swoim wykładzie skierowanym do młodzieży przybliżył wydarzenia w historii, które doprowadziły do powstania podziemia niepodległościowego w Polsce i na fale oporu - grupowanie się oddziałów stawiających czoła wrogom narodu polskiego. Zwrócił uwagę szczególnie na postać sierż. Józefa Franczaka ps. „Laluś”. Józef Franczak działał w konspiracji niemal ćwierć wieku i stracił życie w obławie oficerów SB i funkcjonariuszy ZOMO w październiku 1963 r. W tym roku przypada 60 rocznica jego śmierci.

– W latach 1944 i 1945 mieliśmy do czynienia z procesem, w którym komuniści nie tyle przejmują władzę w Polsce, ale dostają ją w prezencie od Stalina. To Amia Czerwona była tą siłą, która złamała kręgosłup polskiego państwa podziemnego. Była tą siłą, która niszcząc polskie państwo podziemne i wojsko polskie w konspiracji, czyli Armię Krajową, instalowała w to miejsce uzurpatorską władzę komunistyczną (…). Mamy zatem rzeczywistość, w której ościenne mocarstwo narzuca nam uzurpatorską władzę, system polityczny, przyszłą elitę (w cudzysłowie), która będzie rządziła Polską do roku 1989. I z tej perspektywy mamy prawo traktować Polskę Ludową nie jako element historii polskiej państwowości, ale sowieckiej spuścizny imperialnej – mówił prof. Musiał.

Wspomniał o postaciach takich jak zamordowany w komunistycznym więzieniu na Rakowieckiej gen. Emil Augist Fieldorf „Nil”, którzy walczyli o polskie granice, przywrócili Polskę na mapę świata po latach zaborów, wywalczyli nam niepodległość w roku 1918, walczyli w obronie jej niepodległości w wojnie polsko-bolszewickiej oraz polskie wojsko w warunkach konspiracyjnych i podjęli próbę obrony granic podczas II wojny światowej. Nie wahali się zejść do podziemia i tworzyć polskie państwo podziemne. W drugiej grupie wymienił ludzi, którzy urodzili się pod koniec zaborów i byli wychowywani w wolności w II Rzeczypospolitej. Ludzie z tych obu grup w więzieniu na Mokotowie przechodzili brutalne śledztwa i ginęli.

Prof. Krzysztof Szwagrzyk w swoim wystąpieniu przybliżył historię, której finałem były prace poszukiwawczo-ekshumacyjne w kwaterze „Ł” Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie. Doprowadziły one do odnalezienia i wydobycia szczątków polskich bohaterów, ofiar systemu komunistycznego.

– „Łączka” stała się symbolem dla wielu innych miejsc w Polsce. Takich miejsc, gdzie komuniści mordowali i ukrywali potem ciała swoich ofiar. Do dzisiaj mówi się w kraju o tym, że jest „bydgoska Łączka”, „gdańska Łączka”, „wrocławska Łączka” czy „lubelska Łączka” – powiedział prof. Szwagrzyk. Dodał, że w wyniku prac poszukiwawczych, które rozpoczęły się w 2003 r. przebadano około pół tysiąca miejsc mordów, kaźni, dołów śmierci i odnaleziono blisko 2 tys. szczątków lub prochów ludzkich.

Jak zauważył, młodzież biorąca udział w Projekcie „Łączka i inne miejsca poszukiwań” pokazuje, iż nieprawdą jest mówienie o młodych Polakach, że nie interesują się historią.

Uznanie dla cennej inicjatywy Projektu "Łączka" i inne miejsca poszukiwań wyraził w swoim liście minister edukacji i nauki narodowej prof. Przemysław Czarnek.

W tym roku Projekt prowadzony jest w oddziałach IPN w Białymstoku, Gdańsku, Katowicach, Łodzi, Poznaniu i w Warszawie oraz delegaturę w Bydgoszczy.

BPiI 25.10.2023 r.